Beyin qorxulu xatirələrlə necə mübarizə aparır?
27.08.2025 [08:26]
İnsanlar həyatları boyu travmatik hadisələr və ya mənfi təcrübələr nəticəsində bəzi obyektlərdən, heyvanlardan və ya vəziyyətlərdən qorxmağı öyrənə bilirlər. Bu qorxuların zamanla necə zəiflədiyini öyrənmək isə fobiyaların və narahatlıq pozuntularının müalicəsində mühüm rol oynaya bilər. Ruhr Universiteti Bochum, Paris Beyin İnstitutu və digər mərkəzlərin alimləri bu mövzuda yeni araşdırma aparıblar. Onların “Nature Human Behavior” jurnalında dərc olunan işləri göstərib ki, qorxunun zəifləməsi prosesi beyindəki amigdala və hipokampus kimi bölgələrdə xüsusi sinir təsvirləri ilə dəstəklənir.
AZƏRTAC “MedicalXpress” portalına istinadla xəbər verir ki, baş müəllif Nikolay Axmacherin sözlərinə görə, sönmə öyrənilməsi dəyişən mühitə uyğunlaşmaq üçün əsas qabiliyyətdir. Məsələn, nasazlıq zamanı təhlükəli görünən bir cihaz başqa bir şəraitdə təhlükəsiz ola bilər. Beyin də bu yeni məlumatı öyrənərək əvvəlki qorxu reaksiyasını zəiflədir.
Tədqiqat epilepsiya müalicəsi çərçivəsində beyninə elektrodlar yerləşdirilmiş xəstələrlə aparılıb. İştirakçılara məişət cihazlarının şəkilləri göstərilib, bəziləri isə qorxulu səslər və təsvirlərlə müşayiət olunub. Sonra isə həmin cihazların təhlükəsiz olduğu yeni kontekstdə təqdim edilib. Nəticələr göstərib ki, amigdaladakı reaksiyalar qorxunun deyil, daha çox stimulların təhlükəsizliyi ilə əlaqəli olub. Prefrontal korteksdə isə kontekstə aid xatirələrin daha dəqiq formalaşdığı müşahidə edilib. Əgər öyrənilən təhlükəsizlik yalnız müəyyən bir mühitlə məhdudlaşırsa, başqa kontekstdə qorxu yenidən qayıda bilər. Alimlər bildirirlər ki, bu nəticələr qorxu yaddaşının necə işlədiyini daha yaxşı anlamağa imkan verir və gələcəkdə virtual reallıq texnologiyaları ilə təcrübələrin genişləndirilməsi planlaşdırılır.
Araşdırma fobiyaların və narahatlıq pozuntularının müalicəsində yeni terapevtik yanaşmalara işıq tuta bilər.
Xəbər lenti
Hamısına bax
İqtisadiyyat
27 Noyabr 17:25
YAP xəbərləri
27 Noyabr 17:12
İdman
27 Noyabr 17:02
Xəbər lenti
27 Noyabr 17:00
YAP xəbərləri
27 Noyabr 16:32
Sosial
27 Noyabr 16:32
İqtisadiyyat
27 Noyabr 16:17
YAP xəbərləri
27 Noyabr 15:28
Xəbər lenti
27 Noyabr 14:58
Dünya
27 Noyabr 14:49
Dünya
27 Noyabr 14:35
Siyasət
27 Noyabr 14:14
Sosial
27 Noyabr 12:46
Gündəm
27 Noyabr 12:44
Sosial
27 Noyabr 12:04
Sosial
27 Noyabr 12:04
İqtisadiyyat
27 Noyabr 12:03
İqtisadiyyat
27 Noyabr 12:01
Gündəm
27 Noyabr 11:45
Gündəm
27 Noyabr 11:37
Sosial
27 Noyabr 11:24
Dünya
27 Noyabr 11:23
Gündəm
27 Noyabr 11:12
Siyasət
27 Noyabr 11:01
Siyasət
27 Noyabr 10:54
Siyasət
27 Noyabr 10:35
Analitik
27 Noyabr 10:19
Ədəbiyyat
27 Noyabr 09:57
Analitik
27 Noyabr 09:33
Maraqlı
27 Noyabr 09:15
MEDİA
27 Noyabr 08:53
Sosial
27 Noyabr 08:30
Dünya
26 Noyabr 23:35
Sosial
26 Noyabr 23:17
Dünya
26 Noyabr 22:51
Dünya
26 Noyabr 22:18
Dünya
26 Noyabr 21:40
Dünya
26 Noyabr 21:26
Dünya
26 Noyabr 20:54
Dünya
26 Noyabr 20:19
İqtisadiyyat
26 Noyabr 19:43
Dünya
26 Noyabr 19:17
Siyasət
26 Noyabr 18:29
Dünya
26 Noyabr 17:36
YAP xəbərləri
26 Noyabr 17:28
Elm
26 Noyabr 17:11
YAP xəbərləri
26 Noyabr 16:25
YAP xəbərləri
26 Noyabr 16:08
Gündəm
26 Noyabr 15:46
Gündəm
26 Noyabr 15:44
İqtisadiyyat
26 Noyabr 15:38
YAP xəbərləri
26 Noyabr 15:17
İdman
26 Noyabr 15:16
Hadisə
26 Noyabr 15:16
Dünya
26 Noyabr 14:36
Dünya
26 Noyabr 13:55
Siyasət
26 Noyabr 13:40
Sosial
26 Noyabr 13:38
Dünya
26 Noyabr 13:16
Maraqlı
26 Noyabr 12:48
İqtisadiyyat
26 Noyabr 12:32
İqtisadiyyat
26 Noyabr 12:30
Hadisə
26 Noyabr 12:28
Dünya
26 Noyabr 12:25
Siyasət
26 Noyabr 12:11
Siyasət
26 Noyabr 11:59
Siyasət
26 Noyabr 11:43
Dünya
26 Noyabr 11:38
Siyasət
26 Noyabr 11:37
Siyasət
26 Noyabr 11:15
