Ermənistan Azərbaycanın ərazi bütövlüyünü və sərhədlərin toxunulmazlığını rəsmən tanıyıb

Bakı:

13 °C

76 %

4 m/s

Əlaqə

AZ RU EN

Ana səhifə / Dünya / Ermənistan Azərbaycanın ərazi bütövlüyünü və sərhədlərin toxunulmazlığını rəsmən tanıyıb

Ermənistan Azərbaycanın ərazi bütövlüyünü və sərhədlərin toxunulmazlığını rəsmən tanıyıb

14.10.2009 [09:38]

Oktyabrın 10-da İsveçrənin Sürix şəhərində Ermənistan-Türkiyə protokollarının imzalanması mərasimi olub. Mərasim 3 saat gec başlanıb. Buna səbəb - Türkiyə XİN rəhbəri A.Davudoğlunun üç dəqiqəlik yekun çıxışının mətnində Dağlıq Qarabağın adının çəkilməsinə Ermənistan nümayəndə heyətinin etirazı olmuşdu. öz növbəsində Türkiyə nümayəndə heyəti də E.Nalbandyanın çıxışının layihəsində “soyqırımı” sözünün işlənməsi ilə əlaqədar narazılığını bildirib. Nəticə etibarilə bəyanatlar verməkdən tam imtina etmək və yalnız protokolların imzalanması ilə kifayətlənmək kimi kompromis qərar qəbul edilib. REGNUM informasiya agentliyinin verdiyi məlumata görə, bu hadisədən sonra Ermənistan prezidenti aparatının başçısının müavini Vigen Sarkisyan bundan sonra yalnız həmin sənədlərdə yazılanları oxumağı və onları görməyi tövsiyə edib: “Bu hüquqi sənədlərdə qarşıdakı addımların dəqiq ardıcıllığı və cədvəli nəzərdə tutulmuşdur”.
Xatırladaq ki, “Ermənistan Respublikası ilə Türkiyə Respublikası arasında diplomatik münasibətlər yaradılması haqqında protokol”un mətnində, o cümlədən deyilir: “Ermənistan Respublikası və Türkiyə Respublikası, BMT-nin Nizamnaməsinə, Helsinki Yekun Aktına, Paris Yeni Avropa Xartiyasına müvafiq olaraq götürdükləri öhdəliklərə istinad edərək;
bərabərlik, suverenlik, ərazi bütövlüyü, sərhədlərin toxunulmazlığı, digər dövlətlərin daxili işlərinə qarışmamaq prinsiplərinə hörmət etmək barədə özlərinin ikitərəfli və çoxtərəfli öhdəliklərini təsdiq edərək;
iki ölkə arasında beynəlxalq hüququn müvafiq müqavilələri ilə müəyyən edilmiş ümumi sərhədin qarşılıqlı tanınmasını təsdiq edərək...”
Əlamətdar haldır ki, Sürixdə protokollar imzalanan gün Ermənistan prezidenti Serj Sərkisyan radio ilə öz millətinə bəyanatla müraciət edib. Bəyanatda deyilir: “Münasibətlər (Ermənistan-Türkiyə münasibətləri) ayrıca bir proses olan Qarabağ məsələsinin həlli ilə əsla bağlı deyildir. Ermənistan ərazi bütövlüyü və sərhədlərin toxunulmazlığının adının çəkilməsi məsələlərini Qarabağ məsələsi ilə əlaqədar müzakirə etmir”.
Burada bir incə məqam var ki, prezident Sərkisyan izahatxarakterli şifahi bəyanatla çıxış edir, onun administrasiyası isə yalnız və yalnız imzalanmış sənədlərə inanmağı tövsiyə edir. Tərəflərin BMT Nizamnaməsinə, Helsinki Aktına, Paris Xartiyasına, habelə, ərazi bütövlüyü, sərhədlərin toxunulmazlığı və digər dövlətlərin daxili işlərinə qarışmamaq prinsiplərinə tərəfdar olmasını təsdiqləməsinə gəldikdə isə, imzalanmış protokollarda bu prinsiplərin qüvvəsinin Azərbaycana şamil olunmasını istisna edən və ya onların yalnız Türkiyəyə və Ermənistana şamil olunmasını nəzərdə tutan heç bir qeyd-şərt yoxdur. Belə çıxır ki, həmin sənədlər imzalandığı gündən Yerevan regionda, o cümlədən Azərbaycana münasibətdə ərazi bütövlüyünə və sərhədlərin toxunulmazlığına tərəfdar olmasını rəsmən etiraf edib. Protokollarda Helsinki Aktının və BMT-nin Nizamnaməsinin adının çəkilməsi isə xalqların “heç nə ilə məhdudlaşmayan” təyini-müqəddərat hüququ barədə Serj Sərkisyanın əvvəlki bəyanatını heçə endirir. Belə çıxır ki, Dağlıq Qarabağın öz müqəddəratını təyin etmək hüququ hər halda Helsinki Aktı ilə, daha dəqiq desək, həmin sənədin VIII maddəsi ilə məhdudlaşır... və Ermənistan, hətta gələcəkdə Madrid prinsiplərini təkzib edəcəyi halda belə, dünəndən etibarən bunu rəsmən etiraf edib. Sərkisyanın millətə şifahi müraciətinə gəldikdə isə, bu “izahatlara” onun öz administrasiyasının tövsiyəsinə uyğun olaraq yanaşmaq, yəni yalnız ən yüksək səviyyədə - dövlət səviyyəsində imzalanmış protokollarda yazılanı oxumaq və görmək lazımdır!
Bütün əvvəlki və sonrakı bəyanatlara isə sadəcə olaraq məhəl qoyulmamalıdır. Axı, bu izahatların ciddi qəbul edilməsi və tarixə daxil olması üçün onları protokolların mətninə daxil etməyə çalışmaq lazım idi. Lakin, bağışlayın, bunu etməmişlər və hətta hipotetik mənada da edə bilməzdilər. Buna görə, də indiki halda yuxarıda adları çəkilən dövlətlərarası protokolları rəsmən imzalamış ölkənin prezidentinin bütün şifahi bəyanatları onun şəxsi fikrinin ifadəsindən başqa bir şey deyildir.
AzərTAc

Paylaş:

Baxılıb: 1253 dəfə